Σε ένα από τα έργα του Επίκουρου, συναντάμε μία ταξινόμηση των επιθυμιών*, η οποία έχει ως εξής:
Φυσικές Επιθυμίες
Αναγκαίες:
Για την ευτυχισμένη ζωή (εὐδαιμονία) : φιλοσοφία, φιλία
Για τη σωματική ευεξία (ἀοχλησία) : ενδυμασία, κατοικία, φωτιά, γεωργία
Για την επιβίωση (ζῆν) : τροφή (βρώση και πόση)
Μη αναγκαίες:
Ερωτικές απολαύσεις (ἀφροδίσια)
Αισθητικές απολαύσεις (τέχνη)
Μάταιες Επιθυμίες:
Οι χωρίς όριο φυσικές — αναγκαίες επιθυμίες: Ποικιλία/πολυτέλεια τροφής
Οι χωρίς όριο φυσικές — μη αναγκαίες επιθυμίες: ερωτική μανία, αισθητικές εκλεπτύνσεις
Οι μη φυσικές και μη αναγκαίες επιθυμίες: Εξουσία (πολιτικός, ρήτορας) , Φήμη (στεφάνωμα, έγερση ανδριάντων) , Ο πόθος της αθανασίας
Για την ώρα δεν θα εστιάσουμε στην ταξινόμηση αυτή καθαυτή, μα σε ένα παρακλάδι που αφορά τις παραπάνω επιθυμίες και την κάλυψή τους: τα Δώρα.
Η προσφορά ενός Δώρου από έναν άνθρωπο σε έναν άλλον είναι μία όμορφη κίνηση.
Δυστυχώς όμως, ενώ θα μπορούσε να αποτελεί ταυτόχρονα μία "βοηθητική κίνηση", περιορίζεται στον κόσμο της ύλης και η όποια δυνατότητα Προσφοράς μέσω ενός Δώρου, εκμηδενίζεται.
Η έννοια της προσφοράς ενός δώρου είναι κάτι που μας απασχολεί αρκετά, μιας και παρατηρούμε τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει στην ανθρωπότητα.
Για αρχή και όπως προαναφέραμε, έχουμε περιορίσει την έννοια του δώρου στον κόσμο της ύλης. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι δώρο = υλικό αγαθό. Όμως δεν σταματάει εκεί αυτός ο περιορισμός. Διότι θεωρούμε ότι ένα δώρο, πρέπει να είναι ένα υλικό αντικείμενο της αρέσκειάς μας, παραμερίζοντας έτσι πλήρως τις όποιες πραγματικές ανάγκες ενός Αδελφού μας.
Μα η Προσφορά, ακόμα και η προσφορά ενός Δώρου, δεν θα έπρεπε να έχει γνώμονα τις ανάγκες των Αδελφών μας;
Ειδάλλως, όσο και να μη θέλουμε να το αποδεχθούμε, το όποιο δώρο προσφέρουμε, θα συνοδεύεται από εγωκεντρισμό.
Μεγάλη σημασία έχει όμως και το πότε προσφέρουμε ένα Δώρο. Γιατί πρέπει να περιμένουμε κάποιο συγκεκριμένο χρονικό γεγονός, προκειμένου να προσφέρουμε; Γιατί πρέπει να περιμένουμε τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά, τα Γενέθλια, κ.ο.κ. , προκειμένου να προσφέρουμε κάτι στους Αδελφούς μας;
Αυτό σημαίνει ότι η προθυμία μας για προσφορά δεν πηγάζει από μέσα μας, αλλά μας επιβάλλεται. Μα τότε πώς μπορούμε να ονομάζουμε μία ‑άλλοτε συνειδητή και άλλοτε ασυνείδητη- εξαναγκασμένη ώθηση για προσφορά, προσφορά;
Και σα να μην έφταναν αυτά, όταν βρεθούμε σε μία στιγμή όπου "πρέπει" να προσφέρουμε ένα Δώρο, εάν δεν καταφέρνουμε να βρούμε κάτι που θα πληρεί τα ‑ίσως εγωκεντρικά;- κριτήριά μας, εκνευριζόμαστε, δυσανασχετούμε και μολύνουμε την ατμόσφαιρα με βαριές εκπορεύσεις.
Θα θέλαμε να προτείνουμε μία ιδέα, μία ιδέα που για πολλούς φαντάζει ουτοπική, όμως δεν είναι. Δύναται να πραγματοποιηθεί και πολλοί από εμάς την έχουμε ήδη δει να πραγματοποιείται:
Κάθε φορά που θα θέλουμε να προσφέρουμε ένα Δώρο σε έναν Αδελφό μας, σε μία Αδελφή μας, ας αφουγκραζόμαστε τις φυσικές-αναγκαίες επιθυμίες/ανάγκες τους. Ας προσπαθούμε να καλύψουμε αν όχι μία ανάγκη τους, ένα μέρος της.
Δεν πρόκειται για κάτι απλό. Χρειάζεται υπομονή, διάκριση, κατανόηση, έρευνα.
Ένα πράγμα που μπορούμε να κάνουμε, είναι να ρωτάμε.
Κάποιες φορές όμως, θα ρωτάμε έναν Αδελφό μας "τι δώρο θα ήθελες να σου κάνω;" και ενδέχεται να μη λαμβάνουμε απάντηση, καθότι μπορεί πράγματι να μη χρειάζεται κάτι ή να μη θέλει να μπούμε σε διαδικασίες εύρεσης ενός δώρου, να μη θέλει να επιβαρυνθούμε οικονομικά, ακόμη και εάν πρόκειται για κάποιο αγαθό χαμηλής οικονομικής αξίας, κ.ο.κ. Σε αυτή την περίπτωση, χρειάζεται να έχουμε Διάκριση ως προς τα κίνητρα αυτής της "άρνησης" και να προσπαθούμε, με περαιτέρω "έρευνα", να βρούμε τι ενδεχομένως χρειάζεται, εάν χρειάζεται και αν μπορούμε να του το προσφέρουμε.
Γιατί λοιπόν να μη φροντίζουμε, μέσω των Δώρων που θέλουμε να κάνουμε, να συνεισφέρουμε σε κάποια/κάποιες από τις αναγκαίες επιθυμίες; Εάν φυσικά σε κάποια από αυτές, αντιμετωπίζεται δυσκολία.
Γιατί π.χ. εάν γνωρίζουμε ότι μία Αδελφή μας αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται σε βασικές ανάγκες του σπιτιού της, να μη σκεφτούμε έναν τρόπο να βοηθήσουμε εκεί, αντί να προσθέσουμε άλλο ένα ένδυμα στην ντουλάπα της; (δεδομένου ότι δεν αντιμετωπίζει δυσκολίες στην ένδυση/υπόδυσή της).
Γιατί π.χ. εάν γνωρίζουμε ότι ένας Αδελφός μας είναι λάτρης των βιβλίων, της μελέτης και της αναζήτησης, να μην του προσφέρουμε κάποιο βιβλίο που ο ίδιος δεν μπορεί να αποκτήσει, είτε ρωτώντας τον εάν θα ήθελε κάποιο συγκεκριμένο, είτε απλώς επιλέγοντας ένα που θεωρούμε ότι ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία του, αντί για ένα υλικό διακοσμητικό αντικείμενο για το χώρο του;
Γιατί π.χ. εάν γνωρίζουμε ότι ένας Αδελφός μας τελεί κάποιου είδους πνευματικό έργο, το οποίο χρειάζεται οικονομική ενίσχυση, να μην προσφέρουμε εκεί μία βοήθεια/προσφορά;
Γιατί να μην κάνουμε γενικότερα τα Δώρα μας πιο εύστοχα και ουσιώδη; Δώρα που θα έχουν πράγματι κάτι να προσφέρουν και ίσως, να έχουν αντίκτυπο στην Ανθρωπότητα;
Βαφτίσαμε την Προσφορά "Δώρα" , βυθίζοντας έτσι τον εαυτό μας σε μία ακόμα πλάνη. Μία πλάνη στην οποία ισχύει ο κανόνας ότι «προσφορά = υλικά δώρα» και μόνο σε ορισμένες ημέρες του "έτους". Ημέρες που μας υπαγορεύουν τι να κάνουμε, τι να σκεφτούμε και τι να νιώσουμε.
Γεμίσαμε τις ζωές μας και τους οίκους μας με φανταχτερά στολίδια, με ντουλάπες γεμάτες υποδήματα και ενδύματα, πολλά εκ των οποίων δεν βλέπουν ποτέ το φως της ημέρας.
Βουτήξαμε τις ζωές μας στον κόσμο του υλισμού, του καταναλωτισμού και των μάταιων επιθυμίων, κάνοντας έτσι τις ζωές μας μία αχόρταγη άβυσσο για περισσότερα.
Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την έννοια των Δώρων και της πραγματικής Προσφοράς, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση της ζωής των Αδελφών μας, ενώ παράλληλα βάζουμε ένα τέλος σε αυτή την πλάνη, και στην αναγνώριση ότι, η ανθρωπότητα δεν χρειάζεται δώρα, μα Προσφορά. Και δεν τη χρειάζεται μία ή δύο φορές το χρόνο, μα κάθε ημέρα.
Και ας θυμόμαστε σε κάθε στιγμή προσφοράς μας, είτε αυτή αφορά "δώρα", είτε όχι :
«Όταν προσφέρεις σε αυτούς που έχουν ανάγκη, μην το διατυμπανίζεις, όπως κάνουν οι υποκριτές στις συναγωγές και στους δρόμους, για να τους τιμήσουν οι άνθρωποι· σας βεβαιώνω πως αυτή η τιμή είναι όλη κι όλη η ανταμοιβή τους. Εσύ, αντίθετα, όταν προσφέρεις σε αυτούς που έχουν ανάγκη, ας μην ξέρει το αριστερό σου χέρι τι κάνει το δεξί σου, για να ’ναι αληθινά κρυφή η προσφορά σου.»
Namaste, αγαπημένοι μας Άνθρωποι ♥
Διαβάστε επίσης: Άνθρωπε, ξέχασες..
*Σημείωση: δεν ενστερνιζόμαστε την ταξινόμηση αυτή στο 100% και συγκεκριμένα, την ταξινόμηση των μη-αναγκαίων φυσικών επιθυμιών. Θεωρούμε, για παράδειγμα, ότι η Τέχνη ναι μεν δεν αποτελεί φυσική ανάγκη, όμως μέσω της Τέχνης, της αληθινής Τέχνης, το Πνεύμα δύναται να εξυψωθεί, πράγμα που είναι αρκετά σημαντικό.